Nu ‘duurzaam’ al haast een wat afgesleten begrip is geworden, waarbij soms op een enkel aspect in de productie van het garen gedoeld wordt, is het mooi om te zien dat er ook soorten wol bestaan die je helemaal kunt volgen van het schaap naar het bolletje in de winkel.
Uradale Yarns van Aalmerk is zo’n gecertificeerde ‘organic’ Shetlandwol. De herkomst is direct te herleiden naar de schapen van de Uradale Farm in Scalloway en loopt van de boerderij, naar de spinnerij, voor de gekleurde wol via de ververij Paint Box direct naar de winkel. Als koper geeft je dat een kijkje in het complete proces dat nodig is om jouw garen te produceren.
Uradale Farm
Als je de boerderij bezoekt, die even buiten Scalloway in de verlaten heuvels van Shetland ligt, zie je op het eerste gezicht geen schapen. Als je geluk hebt wel wat koeien, die erg verlegen zijn en nog gewoon volledig koe zijn met hoorns en al. De schapen trekken meer hun eigen plan in het nog verder weggelegen heuvellandschap. Daar zijn geen wegen meer en nieuwsgierige mensen komen ze er al helemaal niet tegen. Als je nog heel veel meer geluk hebt, dan is de kudde toevallig om een goede reden bijeengedreven en wel in de buurt van de boerderij. Het is een feest de bordercollies hun werk te zien doen en zelfs de koppigste schapen vriendelijk doch beslist in de kudde te houden. Als de kudde dan langzaam naar je toe komt rollen, vallen pas goed alle kleurnuances op die de echte Shetlandschapen van nature hebben.
Spinnen en verven
De wol wordt gesponnen in het Schotse New Lanark, een gerestaureerde katoenspinnerij die op de Werelderfgoedlijkst van UNESCO staat. New Lanark kreeg bekendheid toen Robert Owen de spinnerij van 1800 tot 1825 leidde en het leven in New Lanark veranderde met ideeën en mogelijkheden die zeker honderd jaar op hun tijd vooruitliepen. Kinderarbeid en lijfstraffen werden afgeschaft en dorpsbewoners kregen degelijke woningen, scholen en avondopleidingen, gratis gezondheidszorg en betaalbaar eten. Na het spinnen wordt de gekleurde wol op milieuvriendelijke wijze geverfd door Paint Box textiles in West Yorkshire.
Shetlandschapen
Een bedrijf als Uradale Farm zorgt ervoor dat dit belangrijke erfgoed en de diversiteit behouden blijven door het unieke landschap en schapenras in stand te houden. Uradale Farm heeft een kudde Shetlandschapen die tot het oorspronkelijke ‘native’ ras behoort. Dat bepaalt voor een deel het karakter van het garen. Het geeft ons ook de garantie dat de dieren gehouden zijn op een manier die zo dicht mogelijk bij de natuur staat en die het bijzondere landschap geen schade toebrengt. Dat brengt enerzijds voor de boerderij veel studie en controles van instanties met zich mee, maar zorgt anderzijds ook voor zekerheid over het eindproduct. Als je met dit garen aan de slag gaat, weet je zeker dat Shetlandwol ook echt betekent dat je wol van een Shetlandschaap op de naald hebt staan.
Eigenzinnig karakter
Aalmerk, de firmanaam van Uradale Yarn, bewijst dat het Shetlandschaap zich niet door mensen in een hokje laat stoppen. In het dialect dat op de Shetlandeilanden gesproken wordt, staat de naam ‘Aalmerk’ voor een schaap dat door geen hek of omheining tegen te houden is en altijd weet te ontsnappen. Een echt vrij schaap dat zelf bepaalt waar het leven wil in het verlaten en woeste landschap. Misschien maakt dat de wol ook een beetje eigenzinnig…
De garens
Uradale Yarns van Aalmerk is er in vier verschillende diktes, negen kleuren en zes natuurlijke kleurvarianten. De diktes variëren van JW (100 gr/350 m), DK (100 gr/260 m) en Aran (100 gr/170 m) tot Chunky (100 gr/130 m). De naturel varianten hebben allemaal in meer of mindere mate de natuurlijke lanoline in de vezel. Dat kun je voelen tijdens het werken met de wol en maakt dure handcrème overbodig. De kleuren van de geverfde wol weerspiegelen stuk voor stuk de kleuren van planten en bloemen in de omgeving van de boerderij. Samen met de naturel kleuren bieden ze de mogelijkheid om een stukje Shetland aan je werkstuk mee te geven.
Uradale Yarn is in Nederland verkrijgbaar bij Trollenwol.